Trening motoryczny na zajęciach WF w znaczący sposób wpływa na rozwój uczniów, kształtując ich podstawowe cechy motoryczne – siłę, szybkość, koordynację ruchową i zwinność. Szybkościowe zdolności motoryczne występują w wielu dyscyplinach sportu, a w lekkoatletyce – biegach krótkich – w decydującym stopniu determinują rezultat sportowy. Kształtowanie szybkościowych zdolności motorycznych w szkoleniu sportowym uwarunkowane jest kilkoma czynnikami. Skuteczność treningu motorycznego zależy głównie od długości odcinków, przerwy wypoczynkowej i czasu wykonania zadania, który jest ściśle powiązany z długością pokonywanego odcinka.
Rozwijanie opisanych wyżej zdolności motorycznych występuje bardzo często podczas lekcji wychowania fizycznego w postaci zabaw ruchowych, wyścigów rzędów lub zespołowych gier sportowych, choć nauczyciele niekiedy nie zdają sobie z tego sprawy lub też nie jest to celem głównym prowadzonych przez nich zajęć. Leszek Sawicki proponuje, by w celu kształtowania zwinności i szybkości wykorzystać znane wszystkim aktywności – biegi w parach, zabawę „w berka” i różne wersje biegu po kopercie. Można je stosować w trakcie rozgrzewki jako ćwiczenia wzmacniające lub ćwiczenia rozciągające, jak również w trakcie części głównej zajęć jako element treningu motorycznego.
Ćwiczenia wzmacniające i ich wpływ na rozwój dzieci
Rozwijanie możliwości wytrzymałościowych, siłowych czy szybkościowych podopiecznych to jedno z podstawowych zadań nauczycieli wychowania fizycznego. Dla zachowania zdrowia i ogólnej sprawności dzieci najważniejsze są takie ćwiczenia wzmacniające i ogólnorozwojowe, które realizowane w odpowiednich proporcjach, kształtują w pełnym wymiarze motorykę młodych osób. Trening wytrzymałościowy przygotowuje podopiecznych zarówno w zakresie sprawności funkcjonalnej, niezbędnej w życiu codziennym, jak i sprawności specjalnej. Ćwiczenia wzmacniające i ogólnorozwojowe dzięki swojej różnorodności i wszechstronności niejednokrotnie mają zastosowanie w treningu sportowym, treningu zdrowotnym lub w dowolnej aktywności indywidualnej. Dorota Kamień, wykładowca w Akademii Wychowania Fizycznego w Warszawie, wyjaśnia, iż sprawność ogólna obejmuje ćwiczenia rozwijające siłę mięśniową, szybkość, wydolność tlenową i beztlenową, którym towarzyszy przyswajanie określonych nawyków ruchowych. Niektóre z wspomnianych wyżej zdolności mają jednak pewnie ograniczenia, w związku z czym powinny zabezpieczać ćwiczących przed przeciążeniem. W przypadku ćwiczeń wzmacniających należy dostosować pokonywany opór do możliwości sprawnościowych uczniów.
Jakie korzyści przynosi trening wytrzymałościowy?
Prawidłowy poziom siły mięśniowej zabezpiecza podopiecznych przed powstawaniem kontuzji czy nawet poważniejszych urazów. Regularnie trening wytrzymałościowy wzmacnia cały aparat ruchu, przeciwdziałając powstawaniu m.in. wad postawy. Silne mięśnie, umiejętnie pobudzane odpowiednimi ćwiczeniami, wzmacniają kości, więzadła, ścięgna i odciążają stawy. Ponadto, trening wytrzymałościowy poprawia koordynację nerwowo-mięśniową, wpływa na redukcję bólu kręgosłupa, przeciwdziała osteoporozie i utracie masy mięśniowej.
Ćwiczenia rozciągające na lekcji wychowania fizycznego – pilates i yoga
W obowiązującej podstawie programowej wychowania fizycznego duży nacisk położono na realizację form aktywności ruchowej, które bezpiecznie może wykonać każdy uczeń. Wywiązanie się z tego obowiązku umożliwiają ćwiczenia rozciągające połączone z nauką świadomości oddechowej. Warto wprowadzić je do lekcji WF dla uczniów na każdym etapie edukacji w postaci yogi i pilates. Jogini podkreślają, że ćwiczenia rozciągające z elementami yogi pozytywnie wpływają na rozwój fizyczny i emocjonalny podopiecznych. Regularna praktyka wzmacnia mięśnie, zwiększa zakres ruchu, ulepsza koordynację i równowagę ucznia. Ponadto, ćwiczenia rozciągające z elementami yogi przeprowadzane pod okiem wykwalifikowanego nauczyciela są całkowicie bezpieczne, ponieważ jedyną formą oporu jest własny ciężar ciała praktykującego.
Trenerom dzieci i młodzieży rekomenduje się również wykorzystywanie pilates jako atrakcyjnej formy treningu służącego kształtowaniu prawidłowej postawy ciała podopiecznych. To nie tylko skuteczna metoda walki z brakiem aktywności fizycznej wśród uczniów, ale także sposób na zabezpieczenie kręgosłupa młodych osób przez efektami długotrwałego przebywania w pozycji siedzącej. Pilates wzmacnia mięśnie ćwiczącego, buduje świadomość ciała i kształtuje zdolność utrzymywania równowagi. To doskonała forma aktywności dla wszystkich uczniów, niezależnie od wieku czy posiadanej sprawności fizycznej.
Kreatywne sposoby na wdrożenie elementów treningu motorycznego na zajęciach
Jak optymalnie wykorzystać jeden rodzaj sprzętu, wyeliminować czas martwy i zwiększyć efektywność zajęć? W jaki sposób ćwiczenia wzmacniające wpływają na rozwój dzieci? Jak zorganizować kreatywną lekcję, zajęcia interwałowe czy trening wytrzymałościowy? Dowiedzą się tego Państwo uczestnicząc w ogólnopolskim Warsztatowym Kongresie dla nauczycieli wychowania fizycznego oraz trenerów sportowych, który odbędzie się 6 czerwca 2019 roku w Warszawie. Prelegenci zaprezentują kreatywne sposoby na wdrożenie ćwiczeń rozciągających, treningu motorycznego i zajęć interwałowych na lekcji WF.